ВЕГЕТАЦИЯЛЫҚ МАУСЫМНЫҢ ШАРТТАРЫН АПРИОРЛЫ ТҮРДЕ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ҚАШЫҚТЫҚТАН АНЫҚТАЛАТЫН ПАРАМЕТРЛЕРІН ҚОЛДАНУ МҮМКІНШІЛІГІ

Авторлар

  • Л.Ф. Спивак «Дубна» мемлекеттік университеті
  • И.С. Витковская ҚР «ҰҒЗТО» АҚ
  • М.Ж. Батырбаева ҚР «ҰҒЗТО» АҚ

Кілт сөздер:

қашықтықтан барлау, вегетациялық индекстер, құрғақшылық, қар жамылғысы, күн белсенділігі

Аңдатпа

Егіннің қалыптасу шарттарын алдын-ала бағалауға маңызды рөл атқаратын ағымдағы вегетациялық маусымның басының, қосалқы факторлар бойынша, априорлы ақпараттарының талдауы қолайлы немесе қуаңшылық жағдайлардың болу ықтималдығын алдын-ала бағалауға мүмкіншілік береді. Мұндай факторлардың іріктеп алынуы аймақтың агроклиматтық ерекшеліктері мен көпжылдық бақыланған ақпараттардың бар болуы арқылы анықталады.

Маусымның басында анықталатын қолайлы ауа-райы шарттар деңгейлерін алдын-ала бағалау үшін ғарыштық кескіндеменің деректері арқылы есептелген қуаңшылықтың болу ықтималдығымен бірге қашықтықтан анықталатын параметрлер жиынтығы; алдыңғы өткен маусымның температуралы-ылғалдылық жағдайы; қыс-көктем маусым аралығындағы қар жамылғысының ери бастауының сипаттамалары; күндік циклдің ерекшеліктері беріледі.

References

III-VI Национальное Сообщение Республики Казахстан к Рамочной конвенции ООН об изменении климата. – Астана, 2013. – 274 с.

Абишева З.М. Эколого-географические последствия засух в Казах-стане в аспекте природопользования: Автореф. дис. … канд. геогр. наук – Алматы, 1995. – 24 с.

Байшоланов С.С. О повторяемости засух в зерносеющих областях Казахстана // Гидрометеорология и экология. – 2010. – № 3. – С. 27-37

Белецкий Е.Н. Массовые размножения насекомых. История, тео-рия, прогнозирование. – М.: 1999. – 203 с.

Витинский Ю.И., Копецкий М., Куклин Г.В. Статистика пятнообра-зовательной деятельности Солнца. – М.: Наука, 1986. – 201 с.

Витковская И.С., Батырбаева М.Ж., Муратова Н.Р. Возможности использования многолетней спутниковой информации при мони-торинге засух для регионов Казахстана // Космические исследова-ния и технологии. – 2013. – №1. – С. 33-37.

Возможность прогноза засух и урожаев [Электрон. ресурс]. – 2016. – http://www.spec-kniga.ru/rastenievodstvo/pogoda-i-pole/zasuha-i-borba-za-urozhaj (дата обращения: 30.01.2017)

Дружинин И.П., Хамьянова Н.В. Солнечная активность и перело-мы хода природных процессов на Земле: статистический анализ – М.: Наука, 1969. – 224 с.

Кауазов А., Дара А., Батырбаева М., Витковская И., Муратова Н., Сальников В., Турулина Г., Полякова С., Спивак Л., Тюребаева С. Исследование динамики дат схода снежного покрова в Северном Казахстане // Современные проблемы дистанционного зондирова-ния Земли из космоса. – 2016. – Т. 13. – № 1. – С. 161-168.

Мир вокруг нас: Число Вольфа (W) – индекс солнечной активности [Электрон. ресурс]. – 2016. – http://www.hypernova.ru/zvezd/world/wolf_number (дата обращения: 30.01.2017)

Покровская Т.В. Синоптико-климатологические и гелиогеофизиче-ские долгосрочные прогнозы погоды. – Л.: Гидрометиздат, 1969. – 254 с.

Разработать технологии и алгоритмы ситуационного управления на основе многолетних рядов данных дистанционного зондирова-ния Земли: Отчет о НИР / АО «НЦКИТ» – № ГР 0112РК00567; Инв. № 0212РК00989. – Алматы, 2012. – 130 с. – Ответственный исполнитель Сальников В.Г.

Разработка методов, моделей и геоинформационных технологий контроля, анализа и прогноза динамики процессов опустынивания на территории республики Казахстан: Отчет о НИР / АО «НЦКИТ» – № ГР 0112РК00383; Инв. № 0213РК01312. – Алматы, 2013. – 153 с. – Ответственный исполнитель Бекмухамедов Б.Э.

Спивак Л.Ф., Витковская И.С., Батырбаева М.Ж. Анализ межсезон-ных вариаций продуктивности растительного покрова Казахстана с использованием временных рядов ДЗЗ // Известия НАН РК. Серия физ.-мат. – 2008. – № 4. – С. 42-48.

Утешев А.С. Атмосферные засухи и их влияние на природные яв-ления. – Алматы: Наука, 1972. – 176 с.

Kogan F.N. Remote sensing of weather impacts on vegetation in non-homogeneous areas // Int. Journal of Remote Sens. – 1990. – Vol. 11. – Р. 1405-1419.

Rouse J.W., Haas R.H., Schell J.A. and Deering D.W. Monitoring vege-tation systems in the great plains with ERTS // Third ERTS Symposium. – NASA SP-351. – 1973. – Vol. 1. – Р. 309-317.

Solar Influences Data Analysis Center (SIDC) [Электрон. ресурс]. – 2016. – http://www.sidc.be (дата обращения: 30.01.2017)

Spivak L., Vitkovskaya I., Batyrbayeva M., Terekhov A. Detection of Desertification Zones Using Multi-Year Remote Sensing Data. NATO Science for Peace and Security Series – C: Environmental Security Use of Satellite and In-Situ Data to Improve Sustainability, Springer, 2010. – Р. 235-241.

Жарияланды

2023-03-15

How to Cite

Спивак, Л., Витковская, И., & Батырбаева, . М. (2023). ВЕГЕТАЦИЯЛЫҚ МАУСЫМНЫҢ ШАРТТАРЫН АПРИОРЛЫ ТҮРДЕ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ҚАШЫҚТЫҚТАН АНЫҚТАЛАТЫН ПАРАМЕТРЛЕРІН ҚОЛДАНУ МҮМКІНШІЛІГІ. Гидрометеорология және экология, (1), 15–27. Retrieved from https://journal.kazhydromet.kz/index.php/kazgidro/article/view/1005

Журналдың саны

Бөлім

МЕТЕОРОЛОГИЯ