МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫНДАРЫНДАҒЫ РЕКУЛЬТИВАЦИЯЛАНҒАН ТЕХНОГРУНТТАРДАҒЫ АУЫР МЕТАЛДАРДЫҢ МӨЛШЕРІ
Кілт сөздер:
топырақтың мұнаймен ластануы, мұнай қоймасы, ауыр металдар, рекультивированный учаскесі, топырақ кеніші, ШМКАңдатпа
2011-2014 жылы рекультивацияланған телімдердегі ауыр металдардың ішінде кадмидің мөлшері ШРК-дан асып кетеді. 2016 жылғы зерттеуде кадмидің жылжымалы түрі солтүстік қанатындағы 1, 5, 6 қазба шұңқырында, сонымен қатар шығыс қанатындағы 12-қазба шұңқырында тіркелінді. Сонымен қатар кадмидңі жылжымалы түрі № 9,10,11 қаза шұңқырларында және алты қазба шұңқырда тіркелінді. Кадмидің жылжымалы түрі 2015 жылғы зерттеу жұмыстары бойынша № 1, 6, 9 қазаба шұңқырында тіркелінді. Кадми элементінің мөлшері қазба шұңқырлардың кескіні бойынша төмендей береді. Грунт суларындағы ауыр металдардың ішінде мыс ШРК-дан 5есе, кадми – 3,6 есеге дейін асып түседі.
References
Аммосова Я.М., Орлов Д.С., Садовникова Л.К. Охрана почв от хи-мического загрязнения. – М.: Из-во Моск. универ, 1989 г. – 96 с.
Тыныбаева Т.Г. Мониторинг загрязнения почв на газонефтяном месторождении Северные Бузачи (Казахстан): Автореф. дис. … канд. биол. наук – М., 2006. – 164 с.
Тыныбаева Т.Г., Кураков А.В. Мониторинг загрязнения тяжелыми металлами и мышьяком соровых солончаков и насыпных грунтов площадок с оборудованием на газонефтяном месторождении Се-верные Бузачи (Казахстан) // Вестник Московского университета. Серия 17: Почвоведение. – 2007. – № 3. – С. 100-106.
