ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ГИДРОМЕТЕОРОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТ ЖЕЛІСІНІҢ ГИДРОЛОГИЯЛЫҚ БАҚЫЛАУ ПУНКТТЕРІНІҢ МИНИМАЛДЫ САНЫН ЕСЕПТЕУ
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2024-112-1-39-46Кілт сөздер:
гидрологиялық желі, су шаруашылық бассейні, ландшафт, бақылауАңдатпа
Жұмыста гидрологиялық бақылау пункттерінің саны оларды орналастырудың минималды тығыздығын ескере отырып және ДМҰ ұсынымдарына сәйкес бағаланады. Климаттық жағдайлар мен табиғи аймақтардың алуан түрлілігімен ерекшеленетін Қазақстан аумақтарының сулануы әртүрлі және республиканың белгілі су шаруашылығы өңірлеріндегі өзен бассейндеріндегі бақылау пункттерін ұйымдастыру кезінде жекелеген нормаларды талап етеді. Әр өзен бассейні үшін әр түрлі табиғи аймақтарға жататын физикалық-географиялық аудандардың, соның ішінде 700 мың км2-ден астам ағынсыз аймақтардың аудандары есептелді. Есептеу нәтижесінде бүкіл ел үшін гидрологиялық бекеттердің жалпы минималды саны 500-ді құрады. Алайда, экономиканың өсуімен бұл мөлшерді су ресурстарын тиімді басқару үшін әзірленген қағидаттарға және аумақтық аудандастыруға сәйкес ұлғайту қажет.
References
Pechlivanidi I, Ickes L, Gute E. Assessing water observation network settings by hydro-geological sub-sampling of a large data set for Sweden // EGU23-5491.– 2023. P.2. doi: 10.5194/egusphere-egu23-5491
Ramos M.-H., Cudennec C., Cullmann J., Dogulu N., Luterbacher J., Pechlivanidis, I., Salzberg A. WMO Hydrological Research Strategy 2022 2030: Operational Hydrology and Water Research Priorities, EGU General Assembly 2022, Vienna, Austria, 23–27 May 2022, EGU22-11837, https://doi.org/10.5194/egusphere-egu22-11837, 2022
Vision and Strategy for Hydrology and Associated Plan of Action and WMO Hydrological Research Strategy WMO-No. 1319, 2023. 57 p.
Balázs M., Fekete., Ana, Andreu., Robert, M., Argent., Tamara, Avellán., Charon, Birkett., Serena, Caucci., Sagy, Cohen., Timothy, Dube., Sabrina, Kirschke., Ulrich, Looser. (2021). Observations, Monitoring and Data Management. 385-442. doi: 10.1007/978-3-030-60147-8_13
Dennis P., Lettenmaier. (2006). Observations of the Global Water Cycle – Global Monitoring Networks. doi: 10.1002/0470848944.HSA181
RGP «Kazgidromet». Elektronnyj resurs [kazhydromet.kz]
Glushkov V.G. Geografo-gidrologicheskij metod. Izv. GGI. 1993. №57-58.
Otchet o NIR «Razrabotka meropriyatij po optimizacii gosudarstvennoj seti gidrologicheskih nablyudenij respubliki Kazahstan» 2011. FGBU «GGI» RF.
Guide to hydrological practices. Data acquisition and processing, analysis, forecasting and other applications. WHO. №168. 1994. 735 p.
Rukovodstvo po gidrologicheskoj praktike. Tom 1. Gidrologiya: ot izmerenij do gidrologicheskoj informacii. VMO-№ 168, 2020. 317 p.
HeritageNet – Central Asia. Elektronnyj resurs. [http://www.heritagenet.unesco.kz/kz/content/information/geography_ru.htm]
Oficial'nyj sajt gosudarstvennyh organov RK. Elektronnyj resurs. [https://www.gov.kz/article/19305?lang=ru]
Oficial'nyj sajt Prezidenta RK. Elektronnyj resurs [https://www.akorda.kz/ru/republic_of_kazakhstan/kazakhstan]
Problemy v oblasti upravleniya vodnymi resrusami i rekomendacii. Elektronnyj resurs. [https://unece.org/fileadmin/DAM/env/water/meetings/Water_Convention/2016/Projects_in_Central_Asia/Review_of_the_main_challenges_of_the_river_basin_principles_implementation_in_Kazakhstan_and_recommendations.pdf]
Nacional'nyj atlas RK. Tom 1. Almaty, 2006. 125 p.
