ҒАРЫШТЫҚ МӘЛІМЕТТЕР НЕГІЗІНДЕ БАЛҚАШ МАҢЫНДАҒЫ ЖАЙЫЛЫМ ЖЕРЛЕРДІҢ ӨСІМДІК ЖАМЫЛҒЫСЫНЫҢ АНТРОПОГЕНДІК ДИНАМИКАСЫН БАҒАЛАУ
Кілт сөздер:
ПРИРОДНЫЕ ЛАНШАФТЫ, ПАСТБИЩНЫЕ ЗЕМЛИ, РАСТИТЕЛЬНЫЙ ПОКРОВ, АНТРОПОГЕННАЯ НАГРУЗКА, ОЦЕНКА, СПУТНИКОВЫЙ МОНИТОРИНГ, ПРИБАЛХАШЬЕАңдатпа
Казақстандағы өткен және кәзіргі жүзжылдықта болған, экономикалық дағдарыс табиғатты қолдануда айтарлықтай өзгерістер енгізді. Антропогендік жүктеменің мінездемесі мен дәрежесінде өзгерістер осыдан пайда болды. Климаттың жылынуы және аумақ аридациясының күшеюі табиғи ландшафтардың экологиялық жағдайына айтарлықтай қолтанба қалдырды, бірінші кезекте өсімдік жамылғысына. Мақалада осы замағы Landsat и Terra-Modis ғарыш жүйелері негізінде алынған Балқаш маңы аумағындағы антропогендік фактордың әсерінен жайылым жерлердің өсімдік жамылғысы 2001...2008 жж. арасындағы динамикасын бағалаудың кейбір нәтижелері келтірілген. Зерттеулер ауылшаруашылық және өндірістің басқа салаларындағы тұғыр-дағдарыс мерзімі тұрақталған және экономикалық көрсеткіштер өсе бастаған кезде жүргізілді. Нәтижелер, АҚШ қаржылық қолдауымен, Қазақстан және АҚШ ғалымдарының шығармашылық ынтымақтастығы, Халықаралық Ғылыми-техникалық Орталықтың (ISTC) К-1396р серіктестік жоба шеңберінде алынды.
References
Актуальные проблемы гидрометеорологии озера Балхаш и Прибал-хашья // Под ред. И.И. Скоцеляса. – СПб: Гидрометеоиздат, 1995. – 254 с.
Алимаев И.И., Смаилов К.Ш. Пути преодоления существующих рис-ков в кормопроизводстве Казахстана // Климатические риски: Матер. конференции ПРООН. Алматы, Август 2012.
Геоботаническая карта природных кормовых угодий пустынной зоны Казахстана, М 1:2 500 000, КазГИПРОЗем, 1993 г.
Деградация земель под воздействием выпаса скота (карта), М 1:7 500 000 // Национальный атлас Республики Казахстан. Т. 3. – Алматы, 2006.
Закарин Э.А., Спивак Л.Ф., Архипкин О.А, Муратова Н.Р., Терехов А.Г. Методы дистанционного зондирования в сельском хозяйстве Ка-захстана. – Алматы: 1999. – 174 с.
Информация к национальному докладу. Министерство сельского хо-зяйства РК. 2011 г.
Ландшафтная карта Казахской ССР, под редакцией Н.А. Гвоздецкого, М 1:2 500 000, 1978.
Казахстанская модель устойчивого управления пастбищными ресурса-ми (на примере опыта совместного проекта Правительства РК, Гло-бального экологического фонда (GEF), Программы развития ООН (ПРOОH) и Германского общества по международному сотрудниче-ству (GIZ) «Устойчивое управление пастбищными ресурсами для по-вышения благосостояния сельского населения и экологической це-лостности», реализованного на территории Жамбылского района Ал-матинской области. – Алматы: 2011. – 119 с.
Карта кормовых угодий Казахской ССР, М 1:1 500 000, КИО КазГИ-ПРОЗем, 1980 г.
Карта растительности Казахстана и Средней Азии, М 1:2 500 000, Под ред. Е.И. Рачковской, 2005 г.
Карта экологического состояния природных кормовых угодий пу-стынной зоны Казахстана. М 1:1 2500 000. Институт "Казгипрозем". – Алма-Ата, 1991.
Лебедь Л.В. Изменение кормовых запасов на пастбищах Казахстана в годы с различными агрометеорологическими условиями (по админи-стративным районам Алматинской области) // В кн. Агрометеорологи-ческое обеспечение овцеводства Казахстана / Под ред. А. Шамена. – Алматы: 1998. – С. 340- 348.
Научно-методические указания по мониторингу земель Республики Казахстан. // Государственный комитет РК по земельным ресурсам и землеустройству. – Алматы: 1994. – 106 с.
Современное экологическое состояние бассейна озера Балхаш // Моно-графия. Под ред. Т.К. Кудекова. – Алматы: Кайнар, 2002. – 387 с.
Спивак Л.Ф., Витковская И.С., Терехов А.Г., Батырбаева М.Ж. Мони-торинг долговременных изменений растительного покрова аридных и полуаридных зон Казахстана с использованием данных дистанционно-го зондирования // Современные проблемы дистанционного зондиро-вания Земли из космоса. – Т. 8. – № 1. – 2011. – С. 163-169.
Эколого-геоботаническое районирование Казахстана по степени опу-стынивания. М 1:10 000000 // Национальный атлас Республики Казах-стан, Т. 3. – 2006.
Hagen S., Heilman Ph, Marset R., Torbick N., Salas W., Ravensway J. and Qi J. Monitoring vegetation cover on rangelands in the western US: Scaling from ground observation to the MODIS sensor. Remote Sensing of Envi-ronment, July, 2011
U.S. Geological survey: http:glovis.usgs.gov (Дата обращения 2011…2012 гг.)
Atmosphere Archive and Distribution: ftp://ladsweb.nascom.nasa.gov/all Da-ta/5MCD43A4/. (Дата обращения 2011...2012 гг.)
Lebed L. Possible changes in agriculture under the influence of climate change in Kazakhstan // Environmental Problems of Central Asia and their Economic, Social and Security Impacts .Edited by .Qi J., Evered K. - Proсceding of the NATO Advances Research Workshop. – Tashkent, Uz-bekistan. 2008 – P. 149-159.
Lebed L., Qi J, Heilman Ph. An ecological assessment of pasturelands in the Balkhash area of Kazakhstan with remote sensing and models // Environmen-tal Research Letters 7 2012 – Р. 25-33.
Qi J., Heilman Ph., Biedenbender S.H., Watson M.C., Amer S., Weltz M., Goodrich D.C. and Marsett R. Remote sensing for grassland management in the arid southwest. // Rangeland Ecology and Management. 59(5), 2006. – P. 530-540.
Карты Google [Электронный ресурс]. – 2012. – URL: www://maps.google.ru/maps./h. (Дата обращения 2010…2011 гг.)
