ІРІ ГЭС СЫРТҚЫ ГЕОЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАТЕРЛЕРІ
Кілт сөздер:
ГЕОЭКОЛОГИЧЕСКАЯ УГРОЗА, ГЕОДИНАМИЧЕСКИЙ ПРОЦЕСС, САЯНО-ШУШЕНСКАЯ ГЭС, ЭКОЛОГИЧЕСКОЕ БЕДСТВИЕ, АВАРИЯ, ЭПИЦЕНТР, ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЕ, АНТРОПОГЕННЫЙ, ЭНДОГЕННЫЙАңдатпа
Үлкен антропогендік объектілердің қирауының басты себептерінің ресми тізіміне кірмейтін геодинамикалық үдерістермен байланысты сыртқы экологиялық қатерлер түрі қарастырылды және ол әлі ғылыми ізденістер тақырыбы болып табылады. Геодинамикалық үдерістердің орасан зор антропогендік объектілерге қарқынды әсер етуі үлкен қауіп төндіруі кенет және ауқымды экологиялық апаттарға әкеліп соғады. 2009 ж. Саян-Шушинск ГЭС қирау мысалында геодинамикалық үдерістердің осы апат орны мен уақытымен кеңістіктік-уақыттық сәйкестік көрсетілген.
References
Гарагаш И.А., Хайдаров М.С. Модель развития сейсмотектонического процесса в зоне тектонического разлома перед сильным землетрясени-ем // Межведомственный геофизический комитет при президиуме АН СССР, Результаты исследований по международным геофизическим проектам // Сейсмологические исследования. – 1989. – № 11. – С. 88-97.
Сидоров В.А., Кузьмин Ю.О. Современные движения земной коры осадочных бассейнов. – М.: Наука, 1989. – 199 с.
Тетельмин В.В. Воздействие строительства крупных гидроузлов на изостатическое состояние земной коры // Гидротехническое строитель-ство. – 2009. – № 11. – С 46-50.
Тулекбаев Е.Т., Хайдаров М.С. Сейсмоэкология подземных угольных месторождений Центрального Казахстана / в сб. Труды первой между-народной научно-практической конференции «Современное состояние и проблемы инженерной экологии, биотехнологии и устойчивого раз-вития». – Алматы: КазНТУ, 2010. – С. 321-326.
Тулекбаев Е.Т., Хайдаров М.С., Геодинамические явления и глобальная температура атмосферы Земли // Гидрометеорология и Экология. – 2010. – № 4. – С. 67-76.
Хайдаров М.С. Очаговые спектры землетрясений Северного Тянь-Шаня и пространственно-временные вариации угловой частоты: Дис. … канд. физ.-мат. наук / Институт физики Земли им. О.Ю. Шмидта АН СССР. – М., 1986. – 149 с.
