СОЛТҮСТІК ЖƏНЕ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕРРИТОРИЯСЫНДАҒЫ ҚҰРҒАҚШЫЛЫҚ
Кілт сөздер:
КОЛИЧЕСТВО ОСАДКОВ, ТЕМПЕРАТУРА ВОЗДУХА, АТМОСФЕРНАЯ ЗАСУХА, ИНТЕНСИВНОСТЬ ЗАСУХИ, ИНДЕКС АТМОСФЕРНОЙ ЗАСУШЛИВОСТИАңдатпа
Бұл мақалада Солтүстік жəне Батыс Қазақстан территориясында орналасқан 10 метеостанциялардың мəліметтері бойынша 1960 жəне 2014 жылдар аралығында жылдың жылы мезгілдеріндегі атмосфералық құрғақшылықтың климаттық жағдайлары қарастырылады. Құрғақшылықтың қарқындылығын сипаттау үшін Д.А. Педь индексі (Sі) қолданылды. Зерттелген аймақта ең көп байқалатыны – əлсіз құрғақшылықтар, ал орташа құрғақшылық сирек кездессе, күшті құрғақшылықтар өте сирек байқалатынын көруге болады. Барлық жерде күшті құрғақшылықтар өте жоғары ауа температурасымен жəне айтарлықтай жауын-шашын тапшылығымен сипатталады. Құрғақшылық жылдар негізінен еліміздің батыс аумағында байқалған.
References
Байдал М.Х., Неушкин А.И. Макроциркуляционные факторы и прогноз засух в основных сельскохозяйственных районах СССР //Тр. ВНИГМИ. – 1979. – Вып. 59. – С. 6-11.
Байдал М.Х., Утешев А.С. О сопряженности явлений засух юга европейской территории СССР и северной половины Казахской ССР // Тр. КазНИГМИ. – 1959. – Вып. 11.
Клещенко А.Д. Современные проблемы мониторинга засух // Тр. ВНИИСХМ. – 2000. – Вып. 33. – С. 3-13.
Педь Д.А. Климатические особенности атмосферных засух и избыточного увлажнения // Труды ГМЦ СССР. – 1975. – Вып. 156. – С. 39-76.
Скаков А.А., Туреханова М.А. Об изменчивости среднемесячной температуры воздуха и месячного количества осадков в Казахстане в летний период // Тр. КазНИГМИ. – Вып. 56. – С. 35-40.
Уланова Е.С., Страшная А.И. Засухи в России и их влияние на урожайность зерновых культур // Тр. ВНИИСХМ. – 2000. – Вып. 33. – С. 64-83.
Чем грозит Казахстану глобальное потепление? [Электрон. ресурс]. – 2011. – URL: http://www.climate.kz/rus/?m=news_one_link&id=444.
Черенкова Е.А. Динамика опасной атмосферной засухи в Европейской России // Метеорология и гидрология. – 2007. – № 11. – С. 30-41.
McKee T.B., Doesken N. J., Kleist J. The relationship of drought frequency and duration to time scales, in: Preprints, 8th Conference on Applied Climatology, January 17-22Anaheim,California, – 1993. – C. 179-184.
Palmer W.C. Meteorological Droughts // U.S. Department of Commerce Weather Bureau Research Paper. – 1965. – C. 45-58.