АЛАКӨЛ КӨЛІНІҢ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНДАҒЫ ЖЕР ҮСТІ СУЛАРЫНЫҢ САПАСЫН ЗЕРТТЕУ
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2024-112-1-110-120Кілт сөздер:
тұрақты туризм, рекреация, жер үсті сулары, Алакөл, рекреациялық әсер, ластануАңдатпа
Зерттеудің мақсаты Абай облысының Алакөл көлінің рекреациялық аймағындағы жер үсті суларының сапасына рекреациялық қызмет пен туризмнің әсерін геоэкологиялық бағалау болып табылады. Алакөл көлінің рекреациялық аймағындағы жер үсті суларының сапасын геоэкологиялық бағалау соңғы жылдары рекреациялық пайдалану қарқындылығының артуына байланысты өзекті мәселе болып табылады. Мақалада рекреациялық рекреациялық қызметтін жер үсті суларының, жағалаудағы топырақтардың химиялық элементтермен, биогенді және органикалық заттармен ластануына әсері қарастырылады. Алакөл көлінің рекреациялық аймағының жер үсті суларындағы химиялық элементтердің, биогенді және органикалық заттардың жалпы құрамы бойынша деректер алынды және өңделді. Алакөл көлінің рекреациялық аймағының гидрохимиялық құрамы зерттеліп, талданды және жер үсті суларының ластаушы заттарының құрамы бойынша салыстырмалы сипаттама жүргізілді.
References
Budowski, G. Tourism and environmental conservation: conflict, coexistence, or symbioses, Environmental Conservation? 3(1) . – 1976. – 27-310 p.
Cohen, E. The impact of tourism on the physical environment', Annals of Tourism Research, 5(2). – 1978. – 215–237 p.
Pearce, D. G. Tourism and environmental research: a review', International Studies, 25. – 1985/ - 247-255 p.
De Cantis S, Parroco AM, Ferrante M, Vaccina F. Unobserved tourism. Annals of Tourism Research. 2015 Jan 1;50. – 1-8 p.
Rátz, T. & Pusczkó, L. The Impacts of Tourism. An Introduction. Hämeenlinna:Häme Polytecknic.– 2002.– 122-126 p.
Hunter, C. & Green, H.Tourism and the Environment: A Sustainable Relationship? Routledge. London.2002. – 102-106 p.
Wilson, D. & Seney, S. The Geography of Tourism and Recreation: Environment, Place and Space: London: Routledge. – 2003. – 56-57 p.
Holden, A. Environment and Tourism. 2nd edition. London: Routledge. - 2008. - p. 123-126 p.
Достай Ж.Д., Толганбаева С.А. Оценка гидроэкологического состояния водоемов Алакольской впадины // Биологическое и ландшафтное разнообразие Республики Казахстан. – Алматы, 1997. – С. 118-119.
Амиргалиев Н.А., Лопарева Т.Я., Гоголь Л.А., Канагатова Ш.К. Гидрохимический режим озер Алакольской впадины // Гидрометеорология и экология. – 2003. - №4. – С. 102 – 114
Глобально значимые водно-болотные угодья Казахстана (Алаколь-Сасыккольская система озер) / Под. ред. д.т.н. Бурлибаева М.Ж., и др. – Астана «Типография Комплекс», 2007. – 254 с.
Erdavletov S., Aktymbayeva А. Alakol lake as natural-recourse subsystem of local tourist-territorial recreational subsystem of Alakol basin // International proceeding of chemical, biological and environmental engineering. – Bangkok, 2012. – Vol. 46. – Р. 80-86.
Актымбаева А.С. Гидроэкология Алакольской группы озер // Гидрометеорология и экология. – 2006. – №2. – С. 161-167.
Azam M, Alam MM, Hafeez MH (2018) Effect of tourism on environmental pollution: further evidence from Malaysia, Singapore and Thailand. J Clean Prod 190:330–338.
Memoli V, Esposito F, Panico SC, De Marco A, Barile R, Maisto G. Evaluation of tourism impact on soil metal accumulation through single and integrated indices. Sci Total Environ. 2019;682:685–91
Информационная система базы данных Tourstat.kz https://tourstat.kz
Курдин Р.Д., Шильниковская Л.С. Гидрохимический режим Алакольских озер // Алакольская впадина и ее озера / Вопросы географии Казахстана. Алма-Ата: Наука, 1965. Вып. 12. С. 209 – 222.
Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды бассейна озера Балкаш 1-ое полугодие 2014 г. РГП «КАЗГИДРОМЕТ», Департамент экологического мониторинга Филиал РГП «Казгидромет» г. Алматы 2014 г.
Джаналеева К.М., Мукаев Ж.Т. Геоэкологическая оценка рекреационного водопользования озера Алаколь // Гидрометеорология и экология. – 2015. – №1. – С. 157-165
Алёкин О.А. Основы гидрохимии. – Л.: Гидрометеоиздат, 1970.-444 с.
Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды по Восточно-Казахстанской и Абайской областям за июль 2023 года. Комплексная лаборатория мониторинга состояния окружающей среды филиала РГП на ПХВ «Казгидромет» по Восточно-казахстанской области г. Усть-Каменогорск 2023. – 41 с.
Филоновец П.П. Очерки по географии внутренних вод Центрального, Южного и Восточного Казахстана. – Семипалатинск: 1976 – 28 c.
Утепбаева Ш.А., Мукатай А.А. Пространственно-временное изменение гидрохимического режима озера Алаколь в полноводный период // Гидрометеорология и экология. – 2018. – №1. – С. 92-102.
