ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫНДАҒЫ ОРМАН ТҮРЛЕРІНІҢ ӨРТКЕ ТӨЗІМДІЛІГІН БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2024-115-4-62-74Кілт сөздер:
ормантүзуші ағаштар, өртке төзімділік, орман ағаштарының өртке төзімділік факторлары, сынамалық алаң, Қостанай облысыАңдатпа
Мақалада Қостанай облысы қарағайларының өртке төзімділігін анықтайтын негізгі факторлар анықталды. Оларға сүрек диаметрі, бөрікбастарға дейінгі қашықтық, тамырлардың тереңдігі, орманның жанғыш материалдарының қоры, өскіндердің саны мен биіктігі және жалпақ жапырақты ағаштардың болуы жатады. Қостанай облысы қарағайлы ормандарының өртке төзімділік дәрежесін анықтайтын интегралды бағалау жасалды. Өртке төзімділік дәрежесін бағалау Қостанай облысы аумағындағы салмақ коэффициенттерінің сомасын табу арқылы жүзеге асырылатын балдық жүйе негізінде орындалды. Зерттеу үшін Қостанай облысының Семиозер орман шаруашылығына қарасты Новонежинск, Калинин орманшылықтарының, сондай-ақ Басаман орман шаруашылығы шегіндегі Батыс орманшылығындағы қарағай ормандары таңдалды. Есептеулер нәтижесінде Семиозер орман шаруашылығындағы Новонежинск орманшылығы қарағайларының көп бөлігі өртке тұрақтылығы жоғары деп бағаланды.
References
Фуряев В.В. Пожароустойчивость лесов и методы ее
повышения // Прогнозирование лесных пожаров. – Красноярск, 1978. – С. 123–146.
Шешуков М.А., Пешков В.В. О соотношении понятий
«огнестойкость», «пожароустойчивость» и «пирофитность» // Лесоведение. – Москва, 1984. – № 5. – С. 60–63.
Фуряев В.В., Заблоцкий В. И., Черных В. А. Пожароустойчивость сосновых лесов. –Новосибирск: Наука. Сиб.
отд-ние, 2005. – 160 с.
Санников С.Н. Экология и география естественного возобновления сосны обыкновенной. – М.: Наука, 1992. – 264 с.
Цветков П. А. Устойчивость лиственницы Гмелина к
пожарам в северной тайге Средней Сибири. – Красноярск:
СибГТУ, 2007. – 250 с.
Софронов М.А. Об условиях высыхания лесных горючих материа лов под пологом древостоев / М.А. Софронов
// Вопросы лесной пирологии. – Красноярск: ИЛиД СО
АН СССР, 1970. – С. 59–104.
Балбышев И.Н. Сравнительная пожароустойчивость
древесных по род таежной зоны / И.Н. Балбышев // Лесные пожары и борьба с ними. – М., 1963. С. 114–136.
Попов Л.В. Южно-таежные леса Средней Сибири / Иркутск, 1982. – 330 с.
Санников С.Н. Экологическая оценка естественного
возобновления сосны в Припышминских борах: автореф. дис…канд. биол. наук / С.Н.Санников. – Свердловск,
– 30 с.
Тюлина Л.Н. Из истории растительного покрова северо-восточного побережья Байкала / Л.Н. Тюлина // Проблемы физической географии. – М., 1950. Вып.15. – С.
–132.
Davis K.P. Forest fire: control and use /K.P. Davis. –New York–
Toronto London: McGraw-Hill Book Co.Inc., 1959. – 584 p.
Седых В.Н. Аэрокосмический мониторинг лесного покрова /В.Н. Седых. – Новосибирск: Наука, 1991. – 237 с.
Софронов М.А. Ежедневная вероятная плотность действующих пожаров как абсолютный критерий пожарной
опасности / М.А. Софронов, А.В. Волокитина // Лесное
хозяйство. – 2007. – № 1. – С. 41–43.
Арефьева З.Н. Влияние огня на некоторые биохимические процессы в лесных почвах / З.Н. Арефьева // Тр.
ин-та биол. УФАН СССР, вып. 36: сб. ст. – Свердловск,
С. – 15-20
Гирс Г.И. Проблема устойчивости хвойных растений к
воздействию высокой температуры / Г.И. Гирс // Горение и
пожары в лесу. – Красноярск, 1973. – С. 197–206.
Валендик Э.Н. Влияние низовых пожаров на устойчивость хвойных пород / Э.Н. Валендик, А.И. Сухинин, И.В.
Косов. – Красноярск, 2006. – 96 с.
Войнов Г.С. Прогнозирование отпада в древостое после
низовых пожаров / Г.С. Войнов, М.А. Софронов // Современные исследования типологии и пирологии леса: сб. ст.
– Архангельск, 1976. – С. 115–121.
Мелехов И.С. Концентрированные рубки на Севере и
борьба. – Москва, 1944. № 9. С. 3–8.
Уткин А.И. Лесообразовательный процесс с позиции
экологии / А.И. Уткин // Теория лесообразовательного процесса. – Красноярск, 1991. – С. 161–162.
Цветков П.А., Кудинов Е.Н. Оценка пожароустойчивости сосняков красноярской лесостепи, пройденных несплошными рубками // Сибирский лесной журнал. 2019.
– № 5. С. 54–60.
Атлас природных и техногенных опасностей и рисков
чрезвычайных ситуаций РК. – Алматы, 2005. –280 с.
Ғарыш. [Электрон. Ресурс]. – URL: https://www.gharysh.
kz/ (қолданылған күні: 17.05.2024).
ОСТ 56-69-83 «Площади пробные лесоустроительные,
метод закладки». – М.: ЦБНТИлесхоз. – С.18-20.
Курбатский Н.П. Исследование количества и свойств
лесных горючих материалов // Вопросы лесной пирологии.
– Красноярск: ИЛиД СО АН СССР, 1970. – С. 5–58.
Краткий справочник по лесоматериалам. Пособие для
работников таможенной службы / WWF России; С. Н. Ляпустин и др.; под. ред. Н. М. Шматкова, А. В. Беляковой.
— М., 2010. — 76 с.
Абаимов А.П., Прокушкин С. Г., Зырянова О. А., Каверзина Л. Н. Особенности формирования и функционирования лиственничных лесов на мерзлотных почвах // Лесоведение. 1997. – № 5.– С. 13–23.
Фуряев И.В. Пожароустойчивость насаждений южно-таежных лесов Западно-Сибирской равнины и Средне-Сибирского плоскогорья // Sciences of Europe. 2021. – №
– С. 26-29.
Софронов М.А. Ежедневная вероятная плотность действующих пожаров как абсолютный критерий
Downloads
Жарияланды
How to Cite
Журналдың саны
Бөлім
License
Copyright (c) 2025 Гидрометеорология және экология
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
