ОҢТҮСТІК АРАЛ БОЙЫ КӨЛДЕРІНІҢ МОРФОМЕТРИЯЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ (ШЕГЕКӨЛ МЫСАЛЫНДА)
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2022-105-2-25-31Кілт сөздер:
көлдер, су деңгейі, көлдер айнасының ауданы, жағалау сызығының ұзындығы мен кемуі, орташа және максималды тереңдігі, деңгейлер мен алаңдардың ауытқуы.Аңдатпа
Мақала Қарақалпақстан аумағында орналасқан көлдердің морфометриялық ерекшеліктерін зерттеуге арналған. Бұл стандартты Google Earth платформасын және SAS Planet бағдарламалық жасақтамасын қолданды. Амудария өзенінің сулылығына байланысты көлдер айнасының деңгейлері мен аудандарының ауытқуы анықталды. Зерттеудің келесі кезеңінде көлдің су балансы зерттелді. Оңтүстік Арал бойы көлдерінің су балансы элементтерін зерттеу есептік уақыт аралығында олардың су көлемінің азаю немесе ұлғаю үрдісін анықтауға мүмкіндік береді.
References
Bondar V.A. Sovremennoe sostoyanie ustevoy oblasti v deltovyx ozer Amudari // Trudy SARNIGMI, vyp 2(83). - L.: Gidrometeoizdat, 1975. - P. 62-70.
Qurbaniyazov A.K. Evolyutsiya landshaftov obsoxshego dna Aralskogo morya: monografiya. – M.: Izdatelskiy dom Akademii Estevoznaniya, 2017. – 148 p.
Kurbanov A.R., Kim S.I., Mustafaeva Z.A., Titova N.O. Kompleksnoe izuchenie sovremennogo ekologik sostoyaniya esdastvennyx vodoemov Respublikasi Karakalpakstan // Nauchnye trud Dalrybvtuza № 4 (54) Vladivostok, 2020. - P. 28-42.
Nikitin A.M., Bondar V.A. O dinamike ozer delty r. Amudari // Trudy SARNIGMI vyp. 25 (106). 1975. – Р. 86-92.
Naumenko M.A. Analiz morfometricheskix xarakteristikasi podvodnogo relefa Ladojskogo ozera na osnove tsifrovoy modellari. // Izv. RAN. Seriya geogr., 2011. - № 5. - p. 85–96.
Naumenko M.A., Zelionko A.V., Strekalova Z.V. Opyt sozdaniya tsifrovoy morfometricheskoy modellari kichik ozera na osnove vysokotochno eholotirovaniya. // Uchenye zapiski RGMU, 2012. - № 25. - p. 35–40.
Paevskiy V.A., Vinogradova N.V., Shapoval A.P.,Shumakov M.E., Yablonkevich M.L. Materialy po gnezdovoy ornitofaune nizovyev Amudari i ozera Karateren // Russkiy ornitologicheskiy jurnal 2009, Tom 18, Ekspress-vypusk 523. Sankt-Peterburg. 2009. - 1920-1928 p.
Rogov M.M., Xodkin S.S., Revina S.K. Gidrologiya ustevoy olbasti Amudari. -M.: Gidrometizdat, 1968. - 149 p.
Yujnoe Priarale – novye perspektivy. Pod redaktsiey prof. V.A.Duxovnogo. – Tashkent, 2003. - 154 p.
Xikmatov F.X. Kalabaev S.B. O vodnom balanse ozer yujnogo priaralya (na primere Shegekul) / Qozog'iston mustaqilligiga 30 yil to'lishigaarnalgan «G'lim va bilim: izlanish, vazifalar, kelajak» mavzusidagi VI respublika ilmiy-amaliy konferentsiyasining materiallari Taraz. 2021 yil 12 aprel. 27-30 p.
Otchet
O monitoringe delty reki Amudari i osushennogo dna Aralskogo morya po proektu «CAWA» – «Dinamik izmeneniya poverxnostnyh va podzemnyh vod v v. delte Amudari i na osushennom dne Aralskogo morya» (za period s iyunya 2009 po dekabr 2011 gg).
