ЖЫЛДЫҢ СУЫҚ МЕРЗІМІНДЕ СОЛТҮСТІК ЖӘНЕ ОРТА КАСПИЙ ТЕҢІЗІНІҢ ЖЕЛ РЕЖИМІНДЕ ӨЗГЕРІСТЕРІ
Кілт сөздер:
Каспий теңізі, жел режимі, желдің жылдамдығы мен бағыты, желдің максималды жылдамдығыАңдатпа
Жылдың суық кезеңіне арналған Солтүстік және Орта Каспий теңізінің жел режимін зерттеу жүргізілді. Пешной стансия бойынша 1945 жылдан 2019 жылға дейін желдің жылдамдығы мен бағыты туралы мәліметтер жиналған, Құлалы арал, Форт-Шевченко және Ақтау бойынша 1983 және 1993 жылдан 2019 жылға дейін мәліметтер жиналған. Уақыт қатарларын модельдеу және зерттеу әдістемесі орташа мәннің уақыт өзгеруін бағалауға негізделген және осы мақсат үшін уақыт қатарлары екі типтегі модельдермен жуықталды: стационарлық үлгі және стационарлық емес орташа модель. Зерттеу нәтижелері бойынша батыс желдің бағыты жиілігі артады. Желдің максималды жылдамдығы төмендеді
References
Болгов М.В., Красножон Г.Ф., Любушин А.А. Каспийское море: Экстремальные гидрологические события. – М.: Наука, 2007. – 381 с.
Бухарицин П.И. Исследования Каспийских льдов. – Palmarium Academic Publishing, 2019. – 122 с.
Бухарицин П.И., Болдырев Б.Ю., Новиков В.И. Комплексная система гидрометеорологического обеспечения безопасности мореплавания, портов и транспортных комплексов на Каспийском море. Астрахань, 2014. – 319 с.
Гидрометеорология и гидрохимия морей СССР. Том VI. Каспийское море. Вып.1. Гидрометеорологические условия / Под ред.
Ф.С. Терзиева, А.Н. Косарева, А.А. Керимова – СПб.: Гидрометеоиздат, 1992. – 359 с.
Дрейпер Н. Прикладной регрессионный анализ. – М.: Статистика,1973. – 392 с.
Закс Л. Статистическое оценивание. – М.: Статистика, 1976. – 598 с.
Зонн И.С., Костяной А.Г., Косарев А.Н., Жильцов С.С. Моря России. Энциклопедия. Каспийское море. – М.: Международные отношения, 2015. – 544 с.
Ивкина Н.И. Ветровые условия в северной и средней частях Каспийского моря // Гидрометеорология и экология. – 2011.– № 4.–
С. 27-38.
Кошинский С.Д. Региональные характеристики сильных ветров на морях Советского Союза. Т.1. Каспийское море. – Л.: ГМИ, 1975. – 412 с.
Кошинский С.Д. Типы распределения ветров над Каспийским морем, их повторяемость, устойчивость и преемственность. // Тр. НИИАК. – 1964. – Вып. 26. – С. 85-127.
Лобанов В.А., Смирнов И.А., Шадурский А.Е. Практикум по климатологии. Часть 1. (учебное пособие). – Санкт-Петербург, 2011. – 144 с.
Лобанов В.А., Смирнов И.А., Шадурский А.Е. Практикум по климатологии. Часть 2. (учебное пособие). – Санкт-Петербург, 2012. – 141 с.
Малинин В.Н. Статистические методы анализа гидрометеорологической информации. – СПб.: изд. РГГМУ, 2008. –
с.
Панин Г.Н., Мамедов Р.М., Митрофанов И.В. Современное состояние Каспийского моря. – М.: Наука, 2005. – 356 с.
Шиварева С.П. Особенности гидрометеорологического режима Каспийского моря вдоль казахстанского побережья //
Гидрометеорология и экология. – 1995. – № 1. – С. 39-57.
