АТМОСФЕРАЛЫҚ ЦИРКУЛЯЦИЯҒА БАЙЛАНЫСТЫ ТҰЙЫҚСУ МҰЗДЫҒЫНДАҒЫ ЖАЗҒЫ ЖАУЫНШАШЫНДАРДЫҢ ӨЗГЕРГІШТІГІН ТАЛДАУ
Кілт сөздер:
ЦИРКУЛЯЦИЯ АТМОСФЕРЫ, ОСАДКООБРАЗУЮЩИЕ ПРОЦЕССЫ, ЛЕДНИК, ТВЕРДЫЕ И ЖИДКИЕ ОСАДКИ, ИЗМЕНЕНИЕ СУММ ОСАДКОВАңдатпа
Мақалада Тұйықсу мұздығындағы жауын-шашындардың әртүрлі фазадағы құрам жиынтығының ондағы анық типіне айналуына байланысты және жыларалық өзгергіштігі қарастырылған 81 (Б.Л. Дзердзеевскийдің типтеуінде). Бекітілгені бұл жауыншашындардың осы процестегі жиынтығының өзгеруіне орай және солтүстік меридионадағы процестің артуы мен соңғы он жылдағы зоналық процес ұзақтығының қысқаруы бақыланады. Макроциркуляциялық сипатқа байланысты гляциологиялық
параметрлердің анық мерзімділігінің ауытқулары анықталды.
References
Головкова Р.Г., Денисова Т.Я., Токмагамбетов Г.А.. Влияние атмосферной циркуляции на энергетический режим и абляцию ледника Туюксу // МГИ. – 1986. – № 58. – С. 29-34.
Денисова Т.Я., Макаревич К.Г., Панова Е.Н., Чичасов Г.Н.. Влияние крупномасштабных атмосферных процессов на колебания ледников // МГИ – 1986. – № 57. – С. 52-58.
Дзердзеевский Б.Л. Циркуляционные механизмы в атмосфере северного полушария в ХХ столетии // Матер. метеорологических исследований. – М.: изд. ин-та геогр АН, 1968. – 240 с.
Ерисковская Л.А. Влияние климатических изменений на оледенение в высокогорной зоне Заилийского Алатау на примере ледника Туюксу // Гидрометеорология и экология. – 2003. – № 4. – С. 31-34.
Кононова Н.К. Классификация циркуляционных механизмов Северного полушария по Б.Л. Дзердзеевскому / Отв. ред. А.Б. Шмакин. – М.: Воентехиздат, 2009. – 372 с.
Кононова Н.К. Календарь смены ЭЦМ за 1899-2012 гг. [Электрон. ресурс]. – URL: http:www.atmospheric-circulation.ru (дата обращения 20.06.2013).
Макаревич К.Г., Касаткин Н.Е. Полувековые исследования баланса массы Центрального Туюксуйского ледника в Заилийском Алатау // Географические проблемы устойчивого развития: Теория и практика /
Под ред А. Медеу. – Алматы: Принт-S, 2008. – С. 99-111.
Материалы по исследованию режима ледника Туюксу, 1971-2012 гг. Фонды ТОО «Институт географии» АО ННТХ «Парасат».
Pimankina N., Kononova N.K., Yeriskovskaya L.A. Analysis of the influence of atmospheric circulation onto the fluctuations of the Tuyuksu Glacier mass balance (Ile Alatau mountains) //Abstract Proceedings. Davos Atmosphere
and Cryosphere Assembly DACA-13. July 8-12, 2013. – P. 1116.