ШУ ӨЗЕНІНІҢ СУЖИНАУ АЛАБЫНЫҢ КЛИМАТТЫҚ ПІШІНІ
Кілт сөздер:
климат, сужинау, өзен, алқап, өзгеріс, талдау, бағалау, ауа температурасы, атмосфералық жауын-шашын, тренд, ландшафтАңдатпа
«Қырғызгидромет» (Қырғыз Республикасы) және «Қазгидромет» (Республика Қазақстан) мекемелерінің көпжылдық ақпараттық - талдау, яғни шекара аралық Шу өзенінің сужинау алабына орналасқан метеорологиялық бекеттердің 1930...2017 жылдарды қамтитын мәліметтерінің негізінде табиғи-географиялық аймақтар: таулы (элювиалдық), тау етегі (трансэлювиалдық), тау етегіндегі жазықтық (трансаккумулятивтік) және жазықтық (супераквалдық және субаквалдық) бойынша, өзеннің сужинау алабының аймағының климаттық пішінін бейнелеу үшін, орташа жылдық ауаның температурасы және атмосфералық жауын - шашынның сандық мәндерін пайдалану арқылы аймақтағы климаттық өзгеру дәрежесі бағаланған және ол көрсеткендей орташа жылдық ауаның температурасы аймақта жоғарлайтыны, ал атмосфералық жауын-шашынның төмендейтіні байқалады.
References
Ильясов Ш., Забенко О., Гайдамак Н., Кириленко А., Мырсалиев Н., Шевченко В., Пенкина Л. Климатический профиль Кыргызской Республики. – Бишкек, 2013. – 99 с.
Кирейчева Л.В., Козыкеева А.Т., Даулетбай С.Д. Комплексное обустройство реки Шу.– Saarbrucken. Deutschland, 2016.–140 с.
Коптюг В.А. Конференция ООН по окружающей среды и развитию (Риоде-Жанейро, июнь 1992 г.): Информационный обзор.– Новосибирск: Российская Академия наук Сибирское отделение, 1992.– 62 с.
Мустафаев Ж.С. Адильбектеги Г.А., Сейдуалиев М.А. Экологическая оценка продуктивности ландшафтов бассейна реки Шу (Аналитический обзор). – Тараз, 2004. – 81 с.
Мустафаев Ж.С., Козыкеева А.Т., Мустафаев К.Ж., Даулетбай С.Д. Моделирование функционирования водосборов бассейна реки Шу при комплексном обустройстве // Гидрометеорология и экология, 2014.– № 2.– С.111-122.
Научно-прикладной справочник по климату СССР. Серия 13: Многолетние данные. Ч. 1-6, Вып. 32: Киргизская ССР. – Л.: Гидрометеоиздат, 1989.– 589 с.
Научно-прикладной справочник по климату СССР. Серия 13: Многолетние данные. Ч.1-6, Вып.18: КазССР.– Л.: Гидрометеоиздат, 1989. – Кн. 2. – 656 с.
Развитие сотрудничества по адаптации к изменению климата в трансграничных бассейнах рек Чу и Талас Казахстан и Кыргызстан (Краткое изложение).– Zoї Environment Network, 2014.– 40 с.
Ресурсы поверхностных вод СССР. – Серии: Средняя Азия, Бассейн оз. Иссык-Куль, рек Чу, Талас, Тарим. – Л.: Гидрометеоиздат, 1973. – Т.14, Вып. 2. – 566 с.
Хафизов А. Р., Кутлияров Д. Н., Кутлияров А. Н. Комплексное обустройство степных водосборов Республики Башкортостан. – Уфа: Изд. БГАУ, 2009. – 94 с. – ISBN 978-5-86477-110-5.
Хохлов В.Н. Количественное описание изменения климата Европы во второй половине ХХ века // Український гідрометеорологічний журнал. – 2007.– № 2.– С. 35-42.
Чередниченко В.С., Чередниченко А.В., Чередниченко А.В. О цикличенности в рядах температуры. Начало цикла похолодания // Гидрометеорология и экология. – 2014. –№ 2. – С.7-15
