ҚАЗАҚСТАННЫҢ ОҢТҮСТІК ЖАРТЫСЫНДА АГРОКЛИМАТТЫҚ ЖАҒДАЙЛАР МЕН ЖАЙЫЛЫМДАР КҮЙІН БАҒАЛАУ
Кілт сөздер:
жайылым, климат, жылуқаматамасыздық, ылғалқамтамсыздық, өнімділік, малсыйымдылық, оңтайлы жайылымдық жүктемеАңдатпа
Қазақстанның оңтүстік бөлігінде жайылымдық өсімдіктердің вегетациялық кезеңде жылумен және ылғалмен қамтылуына баға берілді. Вегетациялық кезеңнің жылуменқамтамасыздығы жайылымдық өсімдіктердің өсуі мен дамуы үшін жеткілікті болып табылады. Барлық зерттелетін аумақта, оның солтүстік бөлігі (Қарағанды облысының оңтүстігі) мен таулы аумақтарынан басқа жерлерде, ылғал тапшылығы байқалады және вегетациялық кезең өте құрғақ болып табылады. Бұл жайылымдық өсімдіктердің өсуі мен дамуы үшін қолайсыз. Жайылымдық өсімдіктерінің өнімділігі талданып, көктемгі, жазғы және күзгі қой жаю кезіндегі малсыйымдылығы мен оңтайлы жайылым жүктемесі есептелген. Жайылымдық өсімдіктердің өнімділігі жылдан жылға және вегетация бойы кең ауытқиды. Тиісінше жылдан жылға және жайылымдық кезең бойында малсыйымдылығы мен оңтайлы жайылымдық жүктеме өзгеріп отырады.
References
Алимаев И.И., Скоринцева И.Б., Смаилов К.Ш., Кушенов К.И., Шанбаев К.Б., Мелдебекова Н.А., Жакипова К.Б. Пастбищные ресурсы Центрального, Се-верного и Восточного Казахстана в системе ГИС технологий // Вестник сель-скохозяйственной науки Казахстана. – 2017. – № 5-6. – С. 30-33.
Алимаев И.И., Смаилов К.Ш., Скоринцева И.Б., Кушенов К.И., Бекмухамедов Н.Э., Шанбаев К.Б. Результаты первого этапа фор-мирования географической информационной системы (ГИС) по управлению пастбищными ресурсами юга и юго-востока Казахста-на // Вестник сельскохозяйственной науки Казахстана. – 2016. – № 5-6. С. 21-26.
Антипова Е.В. Агрометеорологическое обоснование рационально-го использования пастбищ Алма-Атинской области // Тр. Каз-НИГМИ. 1989. – Вып. 103. – С. 82-88.
Байшоланов С.С. Оценка влияния изменения климата, уязвимости природных экосистем и секторов экономики и климатических рис-ков. Сельское хозяйство (растениеводство, животноводство) // III-VI Национальное Сообщение Республики Казахстан Рамочной конвенции ООН об изменении климата. – Астана: 2013. – С. 139-149.
Байшоланов С.С. Состояние и тенденции изменения продуктивно-сти пастбищ в южной половине Казахстана // Вестник КазНУ, Се-рия географическая. – 2007. – Вып. 2. – С. 34-42.
Байшоланов С.С., Павлова В.Н., Жакиева А.Р., Чернов Д.А., Габба-сова М.С. Агроклиматические ресурсы Северного Казахстана / Гидрометеорологические исследования и прогнозы. // Труды Гид-рометцентра России. – 2018. – №1 (367). – С. 5-13.
Байшоланов С.С., Таспаева Г.В. Об оптимизации нагрузки живот-ных на пастбищах // Вестник КазГУ, Серия географическая. – 2000. – Вып. 1 (10). – С. 105-109.
Балаян Г.А. Культурные пастбища для овец. – М.: Колос, 1980. – 260 с.
Быков Б.А. Геоботаническая терминология. – Алма-Ата: Наука, 1967. – 67 с.
Коробова Е.Н., Антипова Е.В. Рациональное использование кормо-вых угодий // Т.р КазНИГМИ. – 1990. – Вып. 108. – С. 55-61.
Коробова Е.Н., Малявина Н.А. Динамика урожайности сенокосно-пастбищной растительности // Тр. КазНИГМИ. – 1989. –Вып. 103. – С. 55-73.
Сводный аналитический отчет о состоянии и использовании зе-мель Республики Казахстан за 2017 год. Агентство Республики Ка-захстан по управлению земельными ресурсами. – Астана: 2018. – 273 с.
Тореханов А.А., Алимаев И.И. Потенциальные возможности жи-вотных на пастбищах и эффективное использование кормовых ре-сурсов в условиях различных зон республики Казахстан (прошлое и настоящее) МСХ РК. – Алматы: 2004. – 97 с.
