АЗЕРБАЙДЖАННЫҢ ТАУЛЫ АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ ҚАЛҚЫМА АҒЫН ЖӘНЕ ЕРІГЕН ЗАТТАР МӘЛІМЕТТЕРІ БОЙЫНША ДЕНУДАЦИЯ
Кілт сөздер:
ДЕНУДАЦИЯ, МЕХАНИЧЕСКАЯ, ХИМИЧЕСКАЯ, НАНОСЫ, РАСТВОРЕННЫЕ ВЕЩЕСТВА, ЭРОЗИЯ, ГОРНАЯ ТЕРРИТОРИЯ, РЕКИ АЗЕРБАЙДЖАНААңдатпа
Азербайджанның таулы аймақтарындағы химиялық және механикалық денудация қарқындылығын бағалау көпжылдық мерзімдегі талданған қалқыма ағын және иондар мәліметтеріне негізделіп жасалған. Жалпы Азербайджанның таулы аумағында механикалық денудацияның қарқындылығы, химиялық денудацияға қарағанда 3 есе жоғары, бірақ кейбір аумақта кері көрсеткіш бақыланады. Қарастырылған аймақта механикалық денудацияны суреттейтін қарқынды эрозиялық процесстер өтуде (77,4 %). Химиялық денудация ролі де айтарлықтай, өйткені оның қарқындылығы орташа әлемдік көрсеткіш мәнінен 6 есеге артық.
References
Абдуев М.А. Гидрологическое исследование стока наносов рек с естественным и нарушенным режимом (в пределах Азербайджана): Автореф. дисс… канд. геогр. наук. – Баку, 1995. – 22 с.
Абдуев М.А. Интенсивность химической денудации в речных бассейнах Азербайджана. // Гидрометеорология и мониторинг окружающей среды. – 2007. – №4. – С.160-166.
Абдуев М.А. Рекогносцировочная оценка состояния речных бассейнов Азербайджана по антропогенной нагрузке. // Гидрометеорология и экология. – 2010. – №2.– С. 55-61.
Агаев Ш.М., Степанов И.Н. О химическом составе атмосферных осадков Азербайджана. ДАН СССР. Т.154. – 1964. – Вып. 6. – С.1359-1360.
Ахундов С.А. Интенсивность денудации Азербайджанской части Кавказа. // Геоморфология. – 1974. – №3. – С. 46-52.
Ахундов С.А. Сток наносов горных рек Азербайджанской ССР. – Баку: Изд-во «Элм», 1978. – 98 с.
Ахундов С.А. Современная денудация на горной территории Восточного Закавказья. // Изв. АН Азерб. ССР. Сер. наук о Земле. – 1985. – №3. – С. 87-93.
Байрамов Ш.П., Идрисова Р.В., Мамедова К.В. Изучение концентрации анионов выпадающих с дождями на различные территории. // Гидрометеорология и мониторинг окружающей среды. – 2006. – №3. – С. 63-71.
Гачечиладзе Г.А. Гидрологические аспекты химической денудации в горных регионах. – Л.: Гидрометеоиздат, 1989. – 292 с.
Дедков А.П., Мозжерин В.И., Шарифуллин А.Н., Денмухаметов Р.Р. Современная денудация равнин Земли по данным о стоке наносов и растворенных веществ. // Известия РАН, Серия географическая. – 2005. – №5. С. 30-38.
Денмухаметов Р.Р. Сток растворенных веществ и химическая денудация в речных бассейнах мира: Автореф. дисс. … канд. геогр. наук. – Казань, 2005. – 23 с.
Климат Азербайджана. – Баку: Изд-во АН Азерб. ССР, 1968. – 348 с.
Львович М.И., Карасик Г.Я., Братцева Н.Л. и др. Современная интенсивность внутриконтинентальной эрозии суши земного шара. – М.: 1991. – 336 с.
Мамедов Дж. Г. Интенсивность смыва с поверхности речных водосборов Нахичеванской АССР и прилегающих территорий: Автореф. дисс. … канд. геогр. наук. – Баку. 1987. – 19 с.
Эюбова Ф.А. Формирование и оценка стока взвешенных наносов рек северовосточного склона Большого Кавказа (в пределах Азербайджанской ССР): Автореф. дисс. … канд. геогр. наук. – Тбилиси, 1983. – 25 с.