АРАЛ ТЕҢІЗІНІҢ ӘРТҮРЛІ МЕРЗІМДЕГІ ДЕҢГЕЙІН ҚОЛДАУДАҒЫ АРАЛДАРИЯНЫҢ РОЛІ
Аңдатпа
Авторлардың пікірінше, тарихи кезеңдерде Арал теңізінің тартылуы болып тұрған, дегенмен, ол толық жоғалып кеткен жоқ. Теңіздің батыс бөлігіне Құйылыс шұңқырында Аралдарияның (қазіргі Сырдария) құйған ағысынан пайда болған сол аттас көлдің суы құйылып, теңіздің батыс бөлігін сақтап тұрды. Қазіргі кезде Арал теңізінің ауқымды бөлігі құрғап қалған соң Сырдария өзенінің ағысымен теңіздің Солтүстік бөлігін сақтауға қол жетіп отыр. Ол Арал өңірінде экологиялық және әлеуметтік-экономикалық
мәселелерді толық шешуге мүмкіндік береді.
References
Бутаков А.И. Сведения об экспедиции, снаряженной для описи Аральского моря в 1848 г. // Вестник ИРГО, т VII, 1853.
Герасимов И.П., Марков К.К. Четвертичная геология. – М.: 1939.
Гидрометеорология и гидрохимия морей СССР. / Проект «Моря СССР». Т. VII. Аральское море – Л.: Гидрометеоиздат, 1990. – 442 с.
Горшков П.П., Якушова А.Ф. Общая геология. – М.: Изд. МГУ, 1962.
Кривоногова С.К, Нургизаринов А.М., Курманбаев Р.Х., Кеншинбай Т.И. Новые данные об изменениях уровня Аральского моря. // Арало-Сырдарьинский регион в историй и культуре Евразии: Матер. Междунар. научной конф. – Алматы: «АККА», 2009. – С. 107-112.
Львов В.П. Колебания уровня Аральского моря за последние 100 лет. // Тр. ГОИН. – 1959. – Вып. 46. – С. 80-144.
Нургизаринов А.М. Экологическое дыхание Арала (Каз. яз). – Алматы: Гылым, 2006. – С. 62-75.
Толстов С.П. По следам древней хорезмийской цивилизации. – М.: Изд. АН СССР, 1948. – С. 55.
Федорович Б.А. Древние реки в пустынях Турана. / Материалы по Четвертичному периоду СССР. Вып. 3 – М.: АН СССР, 1952.