«ПРОТОН-М» АПАТ БОЛҒАН ЖЕРДЕ ӨСІМДІК ЖАМЫЛҒЫСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ
Кілт сөздер:
ғарыш-зымыран қызметі, зымыран оты, топырақтың ластануы, өсімдіктегі симметриялы емес диметилгидразин және симметриялы емес диметилгидразин өнімдері мен оның өзгерісіАңдатпа
Мақалада ғарыштық-зымыран қызметінің қоршаған ортаға әсерін зерттеуге бағытталған өзекті мәселелерге шолу келтірілген. Зымыран отыны компоненттерінің әсері, оның басты токсиканттары симметриялы емес диметилгидразин (СЕДМГ) мен оның өзгерген өнімдері нитрозодиметиламин (НДМА), диметиламин, тетраметилтетразен екені айқындалды. Зымыран отыны компоненттерінің қоршаған ортаға түсетін компоненті жергілікті беткейлік биохимиялық бұзылыстарды түзуге қабілетті. Жұмыста 2013 жылғы «Протон-М» зымыран тасымалдағыштың авариялық құлаған орны зерттеу нысаны ретінде келтірілді. Зымыран тасымалдағыштың апат аймағынан үлгі алу нысандарының координаттарының мәліметтер қоры құрастырылды.
References
Жубатов Ж.К., Бисариева Ш.С., Товасаров А.Д., Бекешев Е.А., Толегенова Н.А., Агапов О.А. Оценка динамики загрязнения почвенно растительного покрова компонентами ракетного топлива в районах аварийных падений ракет космического назначения // Матер. научно практ. конф. «Обеспечение экологической безопасности ракетно космической деятельности». – М: МГУ им. М.В. Ломоносова, 2011. – С. 74-79.
Касимов Н.С., Гребенюк В.Б., Королева Т.В., Проскуряков Ю.В. Поведение компонентов ракетного топлива в почвах, водах и растениях Н. С. Касимов, В. Б. Гребенюк, Т. В. Королева, Ю. В. Проскуряков // Почвоведение. – 1994. – № 9. – С. 110–120.
Полевая геоботаника в 4-х томах / Под ред. Е.М. Лавренко и А.А. Корчагина. – М.-Л.: Наука, 1959-1972. – 1805 с.
Касимов Н.С., Гребенюк В.Б., Королева Т.В., Проскуряков Ю.В. Поведение компонентов ракетного топлива в почвах, водах и растениях Н. С. Касимов, В. Б. Гребенюк, Т. В. Королева, Ю. В. Проскуряков // Почвоведение. – 1994. – № 9. – С. 110–120.
R. S. Smirnov, I. A. Rodin, A. D. Smolenkov, and O. A. Shpigun. Transformation of unsymmetrical dimethyl hydrazine in soils using chromatography/mass spectrometry // Journal of Analytical Chemistry. – 2010. – Vol. 65. – P.1266-1272.
Айвазян Л.Д., Касимов Н.С. О геохимической специализации растений (на примере Мугоджар) // Вестн. МГУ. Сер. 5. География. - 1979. – № 5. С.42-47.
Ensing B., Buda F., Baerends E. J. Fenton-like chemistry in water: Oxidation catalysis by Fe (III) and H O // J. Phys. Chem. A. 2 2 2003. Vol. 107/ – № 30. – С. 5722-5731.
Ермаков Е.И., Панова Г.Г., Петрова З.М., Остапенко Н.С., Бойцова Л.В. Влияние несимметричного диметилгидразина на состояние почвеннорастительной системы. // Материалы научно-практической конференции «Экологические аспекты воздействия компонентов жидких ракетных топлив на окружающую среду». Санкт-Петербург, 12 15 сентября 1996 г. – СПб.: РНЦ «Прикладная химия», 1996. – C. 15-19.
