THE HISTORY OF THE STUDY OF THE SARYARKA TOPOSYSTEM
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2024-113-2-95-112Keywords:
Saryarka, toponym, toposystem, history, formation of toponyms, research methods, geographical namesAbstract
The article describes the development of toponymic systems in the territory of Saryarka. The materials and methods of toponymic research are considered. The formation of geographical names in Saryarka is connected with historical events. The article presents the achievements of researchers who studied the Saryarka region, where old toponymic and modern names are considered in detail. The article describes in detail the origin of toponyms in the context of outstanding historical events, such as the reign of Genghis Khan, the Era of the Golden Horde, the period of tsarist Russia. The toponymic systems of Saryarka are analyzed, which requires in-depth study in the future. Toponyms based on the names of plants and animals, names of people, tribes and genera are common on the territory of Saryarka. In the course of the research, a map of the genonyms and ethnonyms of Saryarka was compiled on the basis of actual data.
References
Қазақстан Республикасының физикалық картасы (Масштабы 1 : 1 500 000). – Алматы: «Ұлттық картографиялық-геодезиялық қоры» РМҚК, 2014. – 1 б.
Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. Р.Н. Нургалиев. – Алматы, 1990. – 632 б.
Маргулан А.Х. Бегазы-Дандыбайская культура Центрального Казахстана. – Алма-Ата, 1979. – 360 с.
Бияров Б.Н. Жер-су аттарының сөзжасамдық үлгілері: монография. – Алматы, 2012. – 460 б.
Лун-ли Е. Цидан го чжи /пер. В.С. Таскина. – М., 1979. – 350 с.
Астана: энциклопедия / ред. И.Н. Тасмағамбетов. – Алматы: Атамұра, 2008. – 576 б.
Мишель Хоанг. Чингис хан. – Р-на-Д.: Феникс, 1977. – 313 с.
Кашкари М. Түрік тілінің сөздігі (Диуани-луғат-ат-турк): 3 т. / ауд. А. Егеубай. – Алматы: ХАНТ, 1997. – Т. 3. – 1353 б.
Жартыбаев А.Е. Орталық Қазақстан аймақтық топонимиясы. – Қарағанды: «Болашақ-баспа» РББ, 2008. – 379 б.
Маргулан А.Х. Останки оседлых поселений в Центральном Казахстане // В кн.: Археологические памятники Казахстана. – Алма-Ата: Наука, 1978. – 211 с.
Әбілғазы Б. Түрік шежіресі / ауд. Б. Әбілқасымов. – Алматы: Ана тілі, 1991. – 208 б.
Смаилов Ж.Е. Памятники археологии Западной Сары-арки (Средневековые городища и поселения). – Балхаш, 1997. – 63 с.
Кумеков Б.Е. Государство кимаков IX-XI вв. по арабским источникам. – Алма-ата, 1972. – 156 с.
Артықбаев Ж.О., Ермеков А.Т., Жәнетов Ә.Т. Орта Ертіс өңірі Қимақ дәуірінде (Темір жауынгер құпиясы). – Астана: Фолиант, 2004. – 48 б.
Сейдімбек А. Қазақ әлемі. Этномәдени пайымдау: оқу құралы. – Алматы: Санат, 1997. – 464 б.
Гумилев Л.Н. Древняя Русь и Великая степь. – М.: Мысль, 1989. – 764 с.
Қорқыт ата кітабы / ауд. Б. Ысқақов. – Алматы: Жазушы, 1994. – 160 б.
Короглы Х. Огузский героический эпос. – М.: Наука, 1976. – 239 с.
Марғұлан Ә. Ежелгі жыр, аңыздар: ғылыми-зерттеу мақалалар / ред. Р. Бердібаев. – Алматы: Жазушы, 1985. – 368 б.
Айқынбай Б.Ә., Ештанаев Ғ.Е. Ұлытау-Жезқазған өңірінің жер-су аттары / Ө.А. Байқоңыров ат. Жезқазған универ. – Алматы: «Эверо», 2007. – 220 б.
Кудайбердыулы Ш. Родословная тюрков, киргизов, казахов и ханских династий. – Алма-Ата: Жазушы, 1990. – 118 с.
Дорожные заметки на пути в Монголию в 1847 и 1865 гг. / под ред. Ю.В. Арсенева / Зап. РГО по отд. Этнографии. – СПб., 1882. – Т. 10, вып. 1. – 164 с.
Лебедев Д.М. География России XVIII века. – М.; Л., 1942. – 340 с.
Жұмабеков Ж.А. Ұлытау өңірінің тарихи-географиясы (XV-XIX ғғ. соңы): тарих ғыл. кан. ... автореф. – Қарағанды, 2010. – 30 б.
Көпеев М.Ж. Асан Қайғы туралы // Ақиқат. – Алматы, 1992. – №7. – Б. 79-84.
Сапаров Қ.Т. Мәшһүр Жүсіп еңбектерінде жер-су атаулары көп кездеседі // Аңыз адам. – Алматы, 2013. – №19. – Б. 26-27.
Ақкөл-Жайылма. Деректі публистикалық шығарма / ред. Е.М. Арын. – Павлодар «ЭКО» баспасы, 2012. – 324 б.
Гольденберг Л.А. «Хорографическая книга чертежной Сибири С.У. Ремезова» // Вопросы истории. – М., 1962. - №6. – С. 183-185.
Миллер Г.Ф. История Сибири.– М., Л.: Акад. наук СССР, 1937. – Ч. 3. – 466 с.
Бейсенова Ә. Қазақстан табиғатын зерттеу және физикалық география идеяларының дамуы. – Алматы: Рауан, 1990. – 247 б.
Рычков П.И. Топография Оренбургской губернии. – Уфа, 1899. – 154 с.
Ханыков Я.В. О карте Миллера маршрута от Орска до Зюнгарского владения и обратно // Географические известия. – СПб., 1850. – 320 с.
Паллас П.С. Путешествие по разным провинциям российской империи. – СПб., 1786. – Ч. 2, кн. 2. – 344 с.
Сапаров Қ.Т. Павлодар облысының топонимикалық кеңістігі. – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2007. – 308 б.
Жанұзақов Т. Орталық Қазақстанның жер-су аттары. – Алматы: Ғылым, 1989. – 256 б.
Құсайынұлы Қ. Қазақ шаруашылығы отаршылдық дәуірінде (XIX-XX ғғ.). – Алматы: Дәнекер, 2001. – 120 б
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Hydrometeorology and ecology
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
