ПЕТРОПАВЛ ҚАЛАСЫ КЛИМАТЫНЫҢ НЕГІЗГІ КОМПОНЕНТТЕРІНІҢ 85 ЖЫЛ АРАЛЫҒЫНДАҒЫ ӨЗГЕРУІ
Кілт сөздер:
термиялық режимі, атмосфералық жауын-шашын, климат, климаттың өзгеруі, континенталдық индексіАңдатпа
Мақалада климаттың негізгі компоненттерінің – температуралық режимі және Қазақстан Республикасының Петропавл қаласындағы атмосфералық жауын-шашынның көп жылдық өзгерістері қарастырылған. Талдау нәтижесінде орташа жылдық температураның өсу қарқыны 0,17 °С/10 жылды құрайтыны анықталды, қысқы маусым барынша өзгерістерге ұшырады, оның термиялық режимі жазғыға қарағанда 3 есе жылдам өзгерді. Жауын-шашынның жылдық мөлшері шамалы ұлғаю үрдісіне ие (7...8 мм/10 жыл). Қысқы, күзгі және көктемгі маусымдар өзгерістерге ұшырады. Жазғы маусымда жылдық жауын-шашын мөлшерінің ұлғаю немесе азаю үрдісі анықталған жоқ. Петропавлдың континенталдық индексі анықталды, ол 57,1 % құрады. Континенталдық индекс дәрежесі 0,53 %/10 жылда азайған
References
Белецкая Н.П., Дмитриев П.С., Назарова Т.В., Пашков С.В., Фомин И.А. Рекреационный потенциал Северо-Казахстанской области. Ч. 1. – Петропавловск: СКГУ им. М. Козыбаева, 2019. – С. 5.
Ежегодный бюллетень мониторинга изменения климата Казахстана: 2018 год. – Астана: РГП «Казгидромет», 2019. – С. 27.
Изменение климата, 2013 г. Резюме для политиков // Доклад Межправительственной группы экспертов по изменению климата / под ред. Д. Цинь, Дж.-К. Платтнер, М. Тигнор, С.К. Аллен, Дж. Бошунг, А.
Науэлс, Ю. Ся, В. Бекс и П.М. Мидглей. – Женева, 2013. – С. 3-5.
Климат Казахстана / под ред. Утешева А.С. – Л.: Гидрометеоиздат, 1959. – C. 35-36.
Климатический справочник СССР. Казахская ССР. Выпуск 18: Метеорологические данные за отдельные годы. Ч. 1. Температура воздуха. – Л.: Гидрометеоиздат, 1966. – С. 15-16.
Справочник по климату Казахстана. Выпуск 1: Северо-Казахстанская область. Раздел 1. Температура воздуха. – Алматы, 2004. – С. 21.
Тайжанова М.М. Климат Северо-Казахстанской области: методическое пособие для учителей географии и студентов специальности «География». – Петропавловск: ППИ им. К.Д. Ушинского, 1989. – С. 7
