САРЫАРҚА ТОПОНИМИКАСЫН ЗЕРТТЕУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

Авторлар

  • А.Е. Егинбаева Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

DOI:

https://doi.org/10.54668/2789-6323-2021-101-2-88-96

Кілт сөздер:

Сарыарқа, ландшафт, табиғи орта, халықтық географиялық терминдер, ландшафттықтопонимикалық зерттеулер, топонимикалық зерттеу әдістері

Аңдатпа

Қазіргі заманғы топонимика география, лингвистика және тарих ғылымдарының тоғысында қиылысып дамитындықтан, зерттеу әдістері де осы үш ғылымның әдіснамалық негіздеріне сүйенеді. Негізгі зерттеу әдістеріне сипаттау, тарихи, лексикалық-географиялық, салыстырмалы-географиялық, картографиялық (ГАЖ), статистикалық әдістер жатады.
Қандай да болмасын әдістің басым қолданылатындығы, топонимдердің ерекшеліктерімен, олардың тарихи-географиялық даму жағдайларымен, зерттелетін аумақтың географиялық ерекшеліктеріне байланысты болады. Мақалада Қазақстан Республикасының үлкен аумағын қамтып жатқан Сарыарқа топонимикасының зерттелу тарихы жөнінде сөз болады. Сонымен қатар, зерттеу әдістерімен бірге, геоақпараттық (ГАЖ), картографиялық әдістердің топонимикалық зерттеулердегі орны мен пайдалану мүмкіншіліктері қарастырылған.

References

Аристов Н.А. Труды по истории и этническому составу тюркских племен. – Бишкек: Илим, 2003. – 458 с.

Әбдірахманов Ә. Топонимика және этимология. – Алматы: Ғылым, 1975. – 207 б.

Бартольд В.В. История культурной жизни Туркестана. – Л.: АН СССР, 1927. – 264 с.

Бейсенова Ә.С. Қазақстанның физикалық географиясы: оқулық. – Алматы, 2014. – 540 б.

Бейсенова Ә.С., Каймулдинова К.Д. Жер-су аттарын географиялық-экологиялық ғылымдар тұрғысында зерттеудің қазіргі мәселелері // Қазақстан Республикасының орнықты дамуының географиялық негіздері. – Алматы: Ғылым, 1998. – Б. 491-497.

Гольденберг Л.А. «Хорографическая книга чертежной Сибири С.У. Ремезова» // Вопросы истории. – М., 1962. – №6. – С. 183-185.

Горбунов А.П. «Үлкен Сызба кітапнамасындағы» Қазақстанның географиялық деректері // География, биология, экология орта мектепте. – Алматы, 2008. – №1. – Б. 27-32.

Гумбольд А. Путешествие в 1829 году по Сибири и к Каспийскому морю. – СПб., 1837. – 24 с.

Достай Ж., Мәмбеталиев К. Қазақтану және топонимика. Қазақтану өрісі: оқу құралы / ред. Ж. Молдабеков. – Алматы: Қазақ университеті, 2005. – 204 б.

Егинбаева А.Е. Сарыарқа топонимикасы. Монография. – Алматы: ССК, 2019. – 224 б.

Жанұзақов Т. Орталық Қазақстанның жер-су аттары. – Алматы: Ғылым, 1989. – 256 б.

Жартыбаев А.Е. Қарағанды өңiрi топонимдерiнiң мағыналық және құрылымдық сипаттары. – Қарағанды: Болашақ-Баспа, 1998. –165 б.

Историческая энциклопедия Сибири: [в3 т.] / Институт истории СО РАН. Издательство Историческое наследие Сибири. – Новосибирск, 2009.

Каймулдинова К.Д. Қазақстандағы физикалық-географиялық нысандардың номинациялануының ғылыми негіздері: 25.00.23 географ. ғыл. докт. ... автореф. – Алматы, 2010. – 27 б.

Конкашпаев Г.К. Казахские народные географические термины // Изв. Ан Каз ССР. Серия географическая. – 1951. – №99. – Вып. 3. – С. 3-47.

Көпеев М.Ж. Сарыарқаның кімдікі екендігі // Қазақ тілі мен әдебиеті. – 1994. – №4. – Б. 110-124.

Қазақстан Республикасы географиялық атауларының мемлекеттік каталогы / РМҚК.

«Ұлттық картографиялық қор». – Алматы, 2005. – Т. 5. – 390 б.

Қазақстан Республикасының физикалық картасы (Масштабы 1:1500000). – Алматы: «Ұлттық картографиялық-геодезиялық қоры» РМҚК, 2014. – 1 б.

Қойшыбаев Е. Қазақстанның жер-су аттары сөздігі. – Алматы, 1985. – 256 б.

Левшин А.И. Описание киргиз-казачьих, или киргиз-кайсацких орд и степей. – Алматы: Санат, 1996. – 656 с.

Линник В.Г. Построение геоинформационных систем в физической географии: учебное пособие. – М., 1990. – 80 с.

Макшеев А.И. Путешествия по киргизским степям и Туркестанскому краю: документально-художественная литература – Санкт-Петербург: Военная Типография Главного Штаба Его Императорского Величества, 1896.

Маргулан А.Х. Джезказган – Древний металлургический центр // В кн.: Археологические исследования в Казахстане / ред. К.А. Акишева. – Алма-Ата: Наука, 1973. – 208 с.

Материалы по киргизскому землепользованию, собранные и разработанные экспедицией по исследованию степных областей. – Т. 3, ч. 2: Акмолинская область, Акмолинский уезд. – Чернигов, 1909. –189 с.

Миллер Г.Ф. История Сибири.– М., Л.: Акад. наук СССР, 1937. – Ч. 3. – 466 с.

Мурзаев Ә.М. Очерки топонимики. – М., 1974. – 382 с.

Потанин Г.Н. Запад.Сибирь. Алтай. Прииртышье (заметки о Западной Сибири) // В кн.: Живописная Россия. – С-Петербургь, 1884. – 332 с.

Радлов В.В. Опыт словаря тюркский наречий. – СПб., Типограф. императ. АН. России, 1899. – Т. 2. – Ч. 1. – 340 с.

Рычков П.И. Топография Оренбургской губернии. – Уфа, 1899. – 154 с.

Сапаров Қ.Т., Егинбаева А.Е., Кунбасова Д.М. Геоақпараттық картографиялау әдісінің топонимиялық зерттеулердегі рөлі //

Гидрометеорология и экология. – 2015. – №2(77). – Б. 140-149.

Сатпаев К.И. О развитии цветной и черной металлургии в районе Карагандинского Бассейна // Народное хозяйство Казахстана. – 1929. – №6-7. – С. 11-43.

Семенов-Тянь-Шанский. Путешествие в Тянь-Шань в 1856-1857 г. – М.: Географгиз., 1946. – 256 с.

Султаньяев О.А. Топонимика Кокчетавской области (лингвистический анализ): автореф. ... докт. филол. наук. – Томск, 1969. – 30 с.

Уәлиханов Ш.Ш. Таңдамалы шығармалар. – Алматы, 1985. – Бас. 2. – 560 б.

Ханыков Я.В. О карте Миллера маршрута от Орска до Зюнгарского владения и обратно // Географические известия. – СПб., 1850. – 320 с.

Чернышев Ф.Н. Историческая геология. (Девон). Курс лекций, чит. в 1908-1909 гг. - Вып. 1. – СПб., 1909.

Downloads

Жарияланды

2023-02-01

How to Cite

Егинбаева, А. (2023). САРЫАРҚА ТОПОНИМИКАСЫН ЗЕРТТЕУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ. Гидрометеорология және экология, (2), 88–96. https://doi.org/10.54668/2789-6323-2021-101-2-88-96

Журналдың саны

Бөлім

ШОЛУ