статья ШЕТ АУДАНЫ ОРОНИМДЕРІНІҢ КЕҢІСТІКТІК ТАРАЛУЫНДАҒЫ ЗАҢДЫЛЫҚТАР
DOI:
https://doi.org/10.54668/2789-6323-2023-108-1-19-27Кілт сөздер:
ландшафттық жүйе, ороним, жер бедері пішіндері, метафоралық терминдер, геоморфологиялық қалқандар, табиғат жағдайы, индикатор-терминдер, Қазақтың ұсақ шоқысы, географиялық түсінікАңдатпа
Мақалада Қарағанды облысы Шет ауданының жер бедері ерекшеліктерін сипаттайтын оронимдер жүйесі жөнінде сөз болады. Алуан түрлі жер бедері пішіндерімен ажыратылатын аумақтың оронимдер жүйесінің таралуы мен шоғырлануының кеңістіктік заңдылықтары, оротерминдердің топонимдер құрамындағы белсенділігі нақты деректер негізінде сараланып, кесте, карта жүзінде дәлелденді. Сонымен қатар ландшафттық ерекшеліктерге негізделген оронимдердің типтік түрлерінің географиялық атаулардағы бейнелену дәрежесі мен этимологиялық зерттеулер жүргізілген.
References
Әбдірахманов Ә. Топонимика және этимология. - Алматы: Ғылым, 1975. – 207 б.
Базылхан Б. Монгол – казах толь. - Өлгий, 1984. - 886 б.
Егинбаева А.Е. Сарыарқа топонимикасы. – Алматы: ССК, 2019. – 224 б.
Жеріңнің аты – Елімнің хаты. Энциклопедиялық анықтамалық. – Алматы: Аруана Ltd ЖШС, 2006. – 808 б.
Каймулдинова К.Д. Қазақстанның аридті аумақтарының топонимиясы: Монография. - Алматы.: «Te-Color» баспасы, 2010. - 280 б.
Керимбаев Е.А. Лексика-семантическая типология оронимии Казахстана. Автореф. дис. ... канд. филол. наук. – Алма-Ата, 1988. - 24 с.
Керімбаев Е.А., Тілеубердиев Б.М., Дүйсенбі Қ.Т. Оңтүстік Қазақстанның топонимикалық кеңістігі. – Шымкент: Кітап ЖШС, 2007. – 352 б.
Конкашпаев Г.К. Казахские народные географические термины. Автореф. дис. ... канд. филол. наук. – Алма-Ата, 1949. - 15 с.
Конкашбаев Г.К. Казахские народные географические термины // Изв. АН Каз.ССР, сер. географ. – 1951. – Вып.3. – С. 3-47
Қазақстан Республикасының географиялық атауларының мемлекеттік каталогы. Қарағанды облысы. 6 том. - Алматы, 2016. – 311 б.
Сапаров К.Т., Егинбаева А.Е., Абдуллина А., Нурпейсова А.М. Қазақстанда топонимиканың географиялық бағытының қалыптасуы мен даму жолдары. Научный периодический журнал «Вопросы географии и геоэкологии». №4. - Алматы, 2020. – Б. 67-75.
Saparov K., Yeginbayeva A.Ye., Aralbekova M., Atasoy E., Kizilgaoğlu A., Wendt Jan A. The role of GIS mapping method in toponymy research. EBSCO. Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi және Doğu Coğrafya Dergisi, Turkey. Yil: 19, Sayi: 30, 2016/1. – P. 11-18.
Saparov K., Yeginbayeva A.Ye., Chlachula J. Toponymy of the ancient Sary-Arka (North-Eastern Kazakhstan). QUAESTIONES GEOGRAPHICAE. ISSN 0137-477X, eISSN 2081-6383. 37 (3), 2018. – P. 35-52.
Saparov K.T., Yeginbayeva A.Ye., Nurgalieva G.Zh., Kulzhanova S.M., Atasoy E., Wendt Jan A. The question of Kazakh national and geographical toponymic as a potential factor of tourism development. GeoJournal of Tourism and Geosites. ISSN 2065-0817, E-ISSN 2065-1198. Year X, no. 1, vol. 19, May 2017, p.115-125.
Yeginbayeva A.Ye., Saparov K.T., Atasoy E. Toponymic Approach to the Study of Landscape Dynamics. Oxidation Communications. – Bulgaria, Sofia. – Vol. 38, – No 4A, 2015. – P. 2302–2312.