АТМОСФЕРАЛЫҚ ПРОЦЕССТЕР ДИНАМИКАСЫНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ ЖӘНЕ ҰЗАҚ МЕРЗІМГЕ АГРОМЕТЕОРОЛОГИЯЛЫҚ БОЛЖАУЛАР
Аңдатпа
Мақалада Солтүстік Қазақстанда және Батыс Сібірде болатын ауа райы және атмосфералық процесстері қозғалыстарының заңдылықтарын түбірге ала отырып, ұзақ мерзімге агрометеорологиялық болжаулар жасаудың кейбір әдістеріне талқылау жасалынған.
Бұд тәсілдер Ресей мен Қазақстанда өткен ғасырдың 80-шы жылдарында жасалынған. Авторлар бұл жұмысты ілгері дамытып, бидайды егу алдында оның өну-өсу және өсімдіктердің фитосанитарлық жағдайларын бағалап, жоспарлауға мүмкін ететін ауа-райы сценарийлерін жасады.
Жұмыстың нәтижесі Халықаралық ғылми-техникалық орталығының (ХҒТО) Қазақстан-Америка жобасын орындауда алынған.
References
Baydal M. Kh. Long-term forecasts of weather and climate variations in Kazakhstan. – L.: Hydrometeoizdat, 1964. – 446 p. (in Russian).
Bolotinskaya M. On the issue of forthcoming change of atmospheric circulation. / In Proceedings of Arctic and Antarctic Research Institute of State Hydrometeorological Committee of the USSR. – 1986. – Issue 393. РР. 16-21 (in Russian).
Chichasov G.N. Technology of long-term weather forecasting. SPb.: Hydrometeoizdat, 1991. – 288 p. (in Russian).
Chichasov G.N., Shamen A.M. Long-term climate changes and consequences for grain production in Kazakhstan. / Hydrometeorology and Ecology. – 1997. – № 3. РР. 29-42 (in Russian).
Pasov V.M., Aksarina E.A., Zinchenko V.P. Guidelines to forecast the productivity of spring wheat before sowing in major farming areas. – M.: – 1985. – 39 p. (in Russian).
Pasov V.M. Yield variability and estimations of probable productivity of cereal crops. – L.: Hydrometeoizdat, – 1986. – 150 p. (in Russian).
Petrosyants M.A. Weather service and prospective for its development. / In Problems of modern hydrometeorology. L.: – 1977. – РР. 46-52 (in Russian).
Pilifosova O., Yesserkepova I., Dolgikh S. Regional Climate Change Scenarios under global warming in Kazakhstan. / J. Climate Change. – 1997. – Issue 36. РР. 23-40 (in English).
Pokrovskaya T.V., Chichasov G.N. Experience in forecasting of spring wheat productivity in Northern Kazakhstan using data on atmospheric circulation and solar activity. / In Proceedings of Kazakh Research Institure of State Hydrometeoriligical Committee of the USSR. – 1982. – Issue 83. РР. 104 - 111 (in Russian).
Vorobiova S.V. Conjugation of atmospheric processes in northern hemisphere. – L.: Hydrometeoizdat, – 1962. – 115 p. (in Russian).
